Сайланған академиктер – ҚР Президентінің жанындағы ҚР Ұлттық ғылым академиясының толық мүшелері (академиктері)

1) ПЯ Юрий Владимирович

Медицина ғылымдарының докторы, қауымдастырылған профессор. Ағзаларды трансплантациялау саласындағы халықаралық ғылыми қауымдастық мойындаған жетекші маман. Медицина саласындағы көптеген инновациялық технологиялардың (кардиохирургия, трансплантология және т.б.) авторы, көптеген халықаралық сыйлықтар мен марапаттардың лауреаты және «Қазақстанның еңбек ері» атағының иегері.

Юрий Владимирович әлемде бірінші болып халықаралық деңгейде толығымен жасанды жүректі имплантациялау және жүректің сол жақ қарыншасына толығымен имплантацияланатын құрылғыны орнату бойынша бірегей операцияларды жасады. Оның қатысуымен 60-тан астам жүрек және 7 өкпе трансплантациясы жасалды.

2) КАЙДАРОВА Диляра Радиковна

Медицина ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Президенті жанындағы Ұлттық Құрылтай мүшесі.

Оның басшылығымен онкология саласында 10-нан астам жаңа технологиялар енгізілді, соның ішінде. әртүрлі локализациядағы ісіктердің сәулелік терапиясы саласында, бұл онкологиялық ауруларды радиологиялық емдеудің сапасын айтарлықтай жақсартты, физикалық (электрлік импульстар) және химиялық (химиотерапия), неопластикалық зақымданулардың резорбциясында өзінің тиімділігін дәлелдеді.

КАЛТАЕВ Айдархан

Физика-математика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Ғылым және техника жөніндегі ұлттық кеңес мүшесі.

Сұйықтар мен газдар механикасы саласындағы жетекші қазақстандық ғалым.

Ғылымның дамуында маңызды рөл атқаратын бірқатар маңызды моделдердің авторы және әзірлеушісі.

Ол сақиналы құйынның математикалық моделін жасап, оның динамикасын зерттеді; төмен Мах сандарында жану камераларында көміртегі-ауа қоспасының жануының математикалық және есептеу модельдері және олардың қасиеттерін зерттеді;  қарапайым жанудың құбырдағы детонацияға ауысуының физикалық, математикалық және есептеу модельдері және ауысуға әкелетін механизмдерін зерттеді; дыбыстан жоғары ауа ағынындағы сутегінің жану кинетикасы; жерасты ұңғымаларын шаймалау және өндіру процесін болжауға, жоспарлауға, бақылауға және тиімді басқаруға мүмкіндік беретін цифрлық басқару жүйесін пайдалана отырып, уран өндіру процесінің 3D симуляциялық моделі; Уран оксидінің сорбциялық процесінің 3D модельдеу моделі; тәжірибелік үлгілерді жасай отырып, үй-жайларды жылыту және ыстық сумен қамтамасыз ету үшін күн жылу энергиясын пайдалану және сақтау әдістерін қолданды.

ТЕЛТАЕВ Багдат Бурханбайулы

Техника ғылымдарының докторы, профессор. Жол құрылымдары мен материалдары саласындағы халықаралық қауымдастық мойындаған жетекші маман.

Оның ғылыми жетекшілігімен, шамамен

Қазақстанның әртүрлі қалалары мен облыстарында 60 жаңа материалдар мен технологиялар және олардың көмегімен 200-ге жуық жол учаскелері салынды. Қазақстандағы және Кедендік одақ елдеріндегі жол саласына арналған нормативтік құжаттардың (СНиП РК, СН РК, СП РК, ГОСТы) автор-әзірлеушісі.

БАКЕНОВ Жумабай Бекболатович

Химия ғылымдарының кандидаты (физикалық химия), химия ғылымдарының докторы (D.Eng), профессор.

Жоғары зарядтау сыйымдылығы, ұзақ қызмет ету мерзімі, экологиялық таза және құны төмен бірегей жылдам зарядталатын аккумулятордың авторы-әзірлеушісі. Сонымен қатар, ол Литий-ионды микробатареялар үшін литий-қалайы қорытпасы негізінде көп қабатты жұқа қабықшалы анод алу әдісін әзірледі.

БАТЫРБЕКОВ Эрлан Гадлетович

Физика-математика ғылымдарының докторы, профессор, Үкіметтік сарапшылар тобының мүшесі – БҰҰ Бас хатшысының ядролық қарусыздану жөніндегі кеңесшісі.

Ядролық энергияны оптикалық сәулеленуге айналдыру, атом энергиясының қауіпсіздігін арттыру, басқарылатын термоядролық синтез технологияларын жасау, радиоэкология, радиациялық технологияларды әзірлеу және қолдану саласындағы ғалым ретінде халықаралық ғылыми қоғамдастық таныған.

«Тікелей және аралас ядролық толықтырумен когерентті және когерентсіз оптикалық сәулеленудің қуатты ішкі реакторлық ядролық қоздырғыш көздері» ғылыми тұжырымдамасының авторы. Ол әлемде бірінші рет тікелей (B10(n,a)Li7 ядролық реакциясының өнімдері) және аралас ядролық толықтыру арқылы Xe атомының 5d-6p ауысуын ядролық энергияның лазерлік сәулеленуге айналуын жасады. Оның басшылығымен және тікелей қатысуымен қысымдағы су термиялық нейтронды реакторлар мен IV буын жылдам нейтронды реакторлардың ядросының балқуымен ауыр апаттарды имитациялау үшін реактор ішінде және одан тыс тәжірибелер жүргізудің бірегей әдістері әзірленді.

ОРЫНБАЕВ Мухит Бармакулы

Ветеринария ғылымдарының кандидаты, профессор.

Аса қауіпті ауруларға көңіл бөлу және аса қауіпті ауруларды қадағалау саласындағы жетекші маман.

Ол Қазақстан Республикасында және шетелде белсенді түрде қолданылатын 10-нан астам енгізілген вакциналық және диагностикалық препараттарды және 3 диагностикалық ИФА тест-жүйесін әзірледі.

ТАЙМАГАМБЕТОВ Жакен Кожахметович

Тарих ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Президентінің жанындағы Ғылым және технологиялар жөніндегі Ұлттық кеңес мүшесі.

Бірқатар ғылыми жаңалықтардың авторы, Қазақстанның әр өңіріндегі дүниежүзіне танымал болған 300-ден астам палеолит ескерткіштерін ашқан, оның ішінде Қошқорған, Шоқтас, Қызылтау, Мұғалжары, Арал, Өзен, Майбұлақ, Үшбұлақ, т.б. Ол Ш. Уәлиханов, Шүлбі, Майбұлақ, Үшбұлақ, Қараүңгір тұрақтарындағы қатпарлы палеолит ескерткіштері – Қошқорған-Шоқтас кешенінің абсолютті мерзімін ашты, соның арқасында Қазақстан жерінде 1 миллион жыл бұрын алғашқы адам мекендегені дәлелденді.

Халықаралық археологиялық экспедициялардың жетекшісі: 1) АҚШ, Германия, Италия, Румыния, Бельгия, Австралия, Жапония, Үндістан, Бразилия, Греция, Англия, Испания мамандарының қатысуымен Қазақстан-Германия (2015 жылдан қазіргі уақытқа дейін); 2) Қазақстан-Ресей экспедициясы (1992 жылдан қазіргі уақытқа дейін); 3) Қазақстан-Жапон экспедициясы (2017 жылдан қазіргі уақытқа дейін).