Қазақстанда болашақта сұранысқа ие болатын мамандықтар қандай?

Алдағы жылдары қандай мамандықтар сұранысқа ие болады және жоғары жалақы төленеді? Әлемнің кез-келген нүктесінде сұранысқа ие, беделді мамандықты меңгеру үшін бала немесе ересек адам қайда барып оқуы керек? Бәсекеге қабілеттілікті арттыру және үздік талапкерлерді тарту үшін мектептер мен университеттер оқу бағдарламаларын қалай толықтыра алады?

Жаз кезінде осы сұрақтар өте өзекті болады. Бұл ретте, қазақстандық студенттер, оқушылар және басқалар үшін оқу орындары, үлкен мүмкіндіктерге толы бос орын әлі де бар. Бірақ ол туралы көп адам біле бермейді.

Бос жұмыс орындары туралы хабарландыру жариялайтын ең танымал порталдарға қарасаңыз, iOS әзірлеушісі мамандығы ең көп сұранысқа ие мамандықтардың бірі екеніне көз жеткізесіз. Айтпақшы, оның жалақысы да көп. Мұндай мамандарға сұраныс өте жоғары және әлі де тиімді ұсыныстар аз.

– «Apple» төлем жасауға қабілетті тұтынушылардың «алтын миллиардын» жинады десек болады», – дейді ТМД елдеріндегі Apple Education жобасының негізін қалаушы Юлия Андреева.

– Неліктен iOS бағдарламашысы болу тиімді? Халық бұл қосымшалар үшін төлем жасай алады. Бірақ Қазақстанда бұл туралы білетіндер аз. Жуырда біз университеттерде iOS бағдарламасын жасаумен және әзірлеумен айналысатын спикерлердің презентацияларын әзірлеуді жоспарлап отырмыз. Жақсы әзірлеушіге көп ақша қажет. Сіз немесе сіздің балаңыз барлық жерде сұранысқа ие болатын және жоғары еңбекақы төленетін мамандықты меңгере аласыздар.

Нарықта бұл мамандыққа жоғары бедел мен сұраныс болғанына қарамастан, неліктен кадрлар тапшы? Astana IT University-нің  iOS жүйесін дамыту бойынша оқытушысы Олжас Ахметовтың айтуынша, мұның бір себебі – мамандыққа оқуға түсудің қымбаттығы. Оқыту үшін Apple технологиясы (компьютерлер, планшеттер, смартфондар) қажет. Оны әркімнің қалтасы көтермейді. Мәселенің бір бөлігін Apple оқу орталықтары шешеді, онда сізге үйренуге болады. Бірақ олардың саны әлі де аз. «Сонымен қатар, мен өз тәжірибемде әлі Macbook және iPad компьютерлері жоқ студенттер үшін бұлттық сервистерді қолданамын», – деді Олжас Ахметов.

– Сервистер қашықтағы MacBook компьютерлерін қамтамасыз етеді және қымбат емес. Балаға бағдарламалау негіздерін үйрету үшін iPad жеткілікті. Қалай болғанда да, мамандықтың беделі мен оның болашақта беретін жемісі оқуға мүмкіндіктер табуға тұрарлық. Олжас Ахметовтың шәкірттерінің нәтижесі осыны көрсетеді. Соңғы жылдары ұстаз 500-ден астам адамды, оның ішінде, университет студенттерін, оқу орталықтарына келушілерді оқытты. Нәтижесінде шәкірттерінің 100 пайызға жуығы жұмыспен қамтылған. – Көптеген оқушылар жасы 18-ге толмаса да, курс бітіріп, жақсы табыс тауып жүр, – деді Олжас Ахметов. – Бір мысал келтіре кетейін, бір адам курсқа келіп, оқудың бірінші айы үшін ғана ақша төлеген. Ол курс оқи жүріп-ақ жұмысқа орналасып алған. Сол кезде оның оқу ақысының екінші айына ақшаны өзі жұмыс істейтін компания төлеп берген. Мен тағы бір студентімді курстан соң біраз уақыттан кейін кездестірдім. Ол халықаралық компанияда жетекші әзірлеуші ​​болды. Онда сағатына 35-40 доллар алады.

Басқа жағдайлар да бар. Мысалы, кішкентай данышпан ретінде танылған мәскеулік мектеп оқушысы Филипп Захарченконың оқиғасы. Ол өз жобалары арқылы Apple байқауларын төрт рет жеңіп алды. Ал оқуын бітіргеннен соң университетке барғысы келмейтінін, өйткені өзінің керемет қосымшалар жасайтын жеке стартапы барын айтқан. Филипп Берлинге барады, онда ол мықты бағдарламашылармен бірге жұмыс істейді және сол кезде ол небәрі 17 жаста еді. Осыдан кейін олар жігітті Америкадағы ең жақсы университеттерге шақырғысы келеді. Біраз уақыттан кейін ол Грузияда оқуға шешім қабылдайды. Бүгінде ол Apple компаниясында әзірлеуші ​​болып жұмыс істеп жүр.

Осы тұрғыда еліміздің бастауыш және жоғары оқу орындарының, сондай-ақ, көптеген ұстаздар қауымының алдынан игерілмеген кең мүмкіндіктер өрісі ашылады. IOS жүйесінде бағдарламалауды үйретуге деген сұраныс тек өсе береді. Себебі мұндай мүмкіндіктерді беретін мектептер, университеттер мен мұғалімдер әлі де аз.

«Біз университеттерге тренинг орталықтарымыздың сертификатын алуды ұсынамыз. Сол арқылы олар бітірушілеріне сертификаттарын бере алады», –  дейді Юлия Андреева.

16 маусымда Forbes Kazakhstan журналына информатика пәнінің мұғалімі Қуаныш Мағауин туралы мақала шықты. Қуаныш Apple компаниясының сертификатталған тренері атанған тұңғыш қазақ мұғалімі атанды. Бұған дейін ол iTeacher академиясында Apple T3 (Train-The-Trainer) емтихандары үшін кеңес алып, дайындалған болатын.

Ең алдымен, Қуаныштың өзі үшін бұл жаңа деңгей және таңғажайып мүмкіндіктер. Ол жаһандық iOS әзірлеушілер қауымдастығының мүшесі болады және WWDC (Apple дүниежүзілік әзірлеушілер конференциясы) сияқты іс-шараларда әлемнің үздік әзірлеушілерімен араласады. Одан бөлек, білім саласындағы соңғы жаңалықтарды білуге қолы жетеді. Ал мұндай мұғалімнің штатта болуы өз кезегінде мектепке Apple авторизацияланған білім беру (AATCe) тренинг-орталығы мәртебесін алуға көмектеседі. Олар әрі қарай мектеп түлектеріне рұқсат бере алады. Бұл баланың мектептен шығу кезінде мамандығы бар екенін білдіреді, оның үстіне оның дағдыларын растайтын сертификаты бар және іс жүзінде ол жұмысқа орналаса алады. Ойлап көріңізші: сіздің балаңыз 16-17 жасында жұмыс істеп, жақсы ақша табады. Ал орта және жоғары оқу орындары үшін бұл нарықтағы бәсекеге қабілеттілікті арттыру деген сөз.

Студенттер үшін осындай орасан зор мүмкіндіктерді қолжетімді еткендер нарықта тез арада көсбасшыға айналады. Мұны олар айтқандай, мейнстримге айналмай тұрып, қазірден бастап қолға алу керек.

iTeacher академиясы Қазақстанның жетекші оқу орындары – ҚБТУ, ХАТУ, Astana IT University, РФММ, IT BIL Бурабаймен бірлесіп 2022 жылдың 15-20 тамызы аралығында 9-11 сынып оқушылары үшін iOS әзірлеу бойынша жазғы мектептің ашылғанын хабарлайды.