Білім мен даналықтың жарқын жолы
Сейітбек Бекенұлы Қуанышбаев – білім беру саласында айтарлықтай жетістіктерге жеткен ғалым, педагог, әрі басқарушы тұлға. Қостанай облысындағы А.Байтурсынов атындағы университеттің ректоры, география ғылымдарының докторы. Оның есімі Қазақстандағы білім беру жүйесінің дамуына айтарлықтай ықпал еткен және көптеген ұрпақтың білім алуына үлес қосқан тұлғалар қатарына жатады.
Сейітбек Бекенұлы 1965 жылы 15 сәуірде Оңтүстік Қазақстан облысының Леңгір ауданы, Абай ауылында дүниеге келген. 1989 жылы Қазақ мемлекеттік университеті им. С.М.Кирова (қазіргі әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті) география факультетін «Географ, оқытушы» мамандығы бойынша аяқтап, жоғары білім алған. Сол уақыттан бастап, Сейітбек Бекенұлы өзінің ғылыми және педагогикалық қызметін бастады. Ол ғылыми зерттеулер мен білім беру саласында айтарлықтай еңбек етіп, еліміздің жоғары білім беру жүйесінің дамуына зор үлес қосты.
Оның ғылыми зерттеулері негізінен рельефтер мен рельеф қалыптасу процесстерін зерттеуге бағытталған. 1996 жылы ол кандидаттық диссертациясын қорғап, кейін докторлық диссертациясын 2010 жылы сәтті қорғады. Докторлық диссертациясының тақырыбы: «Экономикалық даму аймақтарының рельефі мен рельеф қалыптасу процесстері (Іле-Балқаш өңірінің мысалында» болды. Бұл зерттеу жұмысы еліміздің география саласында тың жаңалықтар мен ғылыми әдістерді енгізді.
Сейітбек Бекенұлы, әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті География факультеті, геоморфология кафедрасының оқытушысынан бастап кафедра меңгерушісіне дейінгі қызметтерді атқарды. Сонымен қатар, оның басқаруымен университетте картография мен геоэкология бағыттарында көптеген ғылыми зерттеулер жүргізіліп, білім беру саласында жүйелі өзгерістер мен жетістіктер орын алды. Ол кісінің басшылығымен білім алған студенттер бүгінгі таңда ғылым мен білім саласында өздерінің табысты жолдарын жалғастыруда.
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетінің түлектері, ағайдың жетекшілігімен алған білім мен тәжірибені кәсіби өмірлерінде пайдаланып, еліміздің әртүрлі салаларында жетекші орындарда жұмыс істейді. Көптеген түлектер Сейітбек Бекенұлының педагогикалық тәсілдеріне және басқарушылық үлгісіне жоғары баға береді. Олар оны тек білімді ұстаз емес, сонымен қатар үлкен адамгершілігі мен көшбасшылық қасиеттері бар тұлға ретінде бағалайды. Оның қызметі мен жетістіктері студенттерге білім мен ғылымды құрметтеудің маңыздылығын, жаңа идеяларға ашық болуды және үздіксіз дамуды үйретеді.
Студенттердің айтуынша, Сейітбек Бекенұлының практикалық сабақтары — бұл тек білім алу ғана емес, сонымен бірге шыдамдылық, жауапкершілік пен экологиялық ой-сананы қалыптастыратын маңызды кезеңдер болды. Ол студенттермен өзара қарым-қатынаста тек білімді ғана емес, сонымен қатар адамгершілікті, еңбекқорлықты және қызығушылықты дамытуға ерекше назар аударды. Студенттер естерінде сақталған бір ерекше сәт – Сейітбек Бекенұлының топография пәні бойынша практикалық сабақтарына қатысты естеліктер. Әсіресе, табиғатқа шыққан сабақтар ерекше әсер қалдырды.
Ол студенттерді тек теориямен таныстырып қана қоймай, практикалық дағдыларды өздері орындауға, жердің бедерін, аумақтың ерекшеліктерін түсініп бағалауға үйретті. Сабақ барысында топографиялық карталар, өлшеу әдістері, ауа-райы мен жер бедерінің өзгеруін зерттеу студенттер үшін маңызды дағдыларға айналды. Сейітбек Бекенұлының сабақтары студенттерге тек пән бойынша білім берумен шектелмей, оларды өмірге деген жауапкершілікке, еңбекқорлыққа және жақсы адам болуға тәрбиеледі.
Оның көшбасшылық қызметі 2004 жылы Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтына проректор ретінде тағайындалуымен басталды. Ол оқу орнының дамуына қатысты инновациялық өзгерістерді енгізіп, ғылыми және педагогикалық жұмысты нығайтуға ерекше көңіл бөлді. 2012 жылы ол Арқалық мемлекеттік педагогикалық институтының ректоры болып тағайындалды. Оның басқаруымен институт сапалы білім беру мен ғылыми зерттеулер жүргізу саласында үлкен жетістіктерге қол жеткізді.
Жалпы, оның басқару стилі мен ғылыми ізденістерінің арқасында оқу орнының білім беру деңгейі, студенттерінің ғылыми жұмыстары және халықаралық деңгейдегі байланыстары айтарлықтай артты. 2022 жылы Сейітбек Бекенұлы Қостанай облысындағы А.Байтурсынов атындағы университеттің ректоры болып тағайындалып, білім беру саласында әрі қарай жоғары деңгейдегі көшбасшылық қызметін жалғастыруда. Сейітбек Бекенұлының педагогикалық және ғылыми қызметі әлемнің түрлі елдерінде біліктілігін арттыру курстарынан өтуді қамтыды.
Ол Пенсильвания университетінде (АҚШ) лидерлік, басқару және қаржы тақырыбында білім алды, сондай-ақ Калифорния университеті мен Бразилияның Риоде-Жанейро қаласында білім басқару және білім беру саласында тиімді басқару туралы курстардан өтті. Бұл тәжірибе оған әлемдік деңгейде білім беру жүйесін басқару және университеттерде инновациялық технологияларды енгізу туралы маңызды білімдер берді. Білім беру саласындағы Сейітбек Бекенұлының еңбегі Қазақстан Республикасының бірнеше жоғары марапаттарымен бағаланды.
Ол «Ы.Алтынсарин» медалімен, Қостанай мемлекеттік педагогикалық институтының құрметті профессоры атағымен және Қазақстан халықтарының Ассамблеясы 20 жыл медалімен марапатталды. Сонымен қатар, оның еңбегі халықаралық деңгейде де танылды. Ол бірнеше рет қызметінің үздіктері мен қоғамдық қолдаулар бойынша сертификаттарға ие болды. Қазақстанның білім беру саласының дамуына Сейітбек Бекенұлы үлкен үлес қосқан тұлға ретінде ерекше орын алады.
Оның басшылығымен Арқалық педагогикалық институты аймақтық білім беру орталығына айналды. Сондай-ақ, Қостанай облысындағы А.Байтурсынов атындағы университет аймақтың жетекші білім беру орталықтарының бірі болып отыр. Оның білім беру мен ғылымды дамытудағы рөлі болашақ ұрпақ үшін маңызды, әрі құнды үлгі болып қала береді. Бүгінгі таңда Сейітбек Бекенұлы мерейлі 60 жасқа толып отыр. Бұл ерекше кезең – адам өміріндегі маңызды белес және ұзақ жолды артта қалдырып, алдағы жылдарға жаңа үміт пен жоспарлармен қарауға мүмкіндіктер беретін уақыт.
Біздің кафедра өз кезегінде Сейітбек Бекенұлын осы мерейтойымен шын жүректен құттықтайды! Сізді көп жылдар бойы жақсы танып, құрметтейтін әріптестеріңіз, шәкірттеріңіз, және әртүрлі саладағы көптеген адамдар тек сіздің біліміңіз бен тәжірибеңізді ғана емес, сондай-ақ адамгершілік, адалдық пен табандылықты бағалайды. Сіздің ғылыми зерттеулеріңіз тек қана теориямен шектелмей, тәжірибелік жұмыстарға негізделіп, еліміздің география мен экология саласындағы көптеген жобаларға негіз болды. Ғылыми мақалалар мен монографиялар, кафедрадағы оқытушылық қызмет және ғылыми жетекшілік сияқты ауқымды жұмыстар сіздің білім беру мен ғылыми зерттеудегі жетекшілігіңізді айқын көрсетеді.
Құрметті Сейітбек Бекенұлы, Сіздің 60 жасқа толуыңыз – бұл тек өзіңіз үшін ғана емес, бүкіл Қазақстандағы географтар үшін үлкен мереке. Сіз ұзақ жылдар бойы өз қызметіңізбен көптеген жастардың өміріне әсер етіп, елімізге қызмет еттіңіз. Әріптестеріңіз, шәкірттеріңіз сіздің еңбегіңізді жоғары бағалайды және болашақта сіздің жолыңыздан үлгі алады. Алдағы уақытта да сізге үлкен жетістіктер мен жаңалықтарға жол ашылсын. Жеке өміріңізде бақыт, денсаулық және қуаныш толы күндер тілейміз!
Айжан Асылбековна АСЫЛБЕКОВА,
КеАҚ «Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ»
Картография және геоинформатика
кафедрасының меңгерушісі,
PhD, қауымдастырылған профессор
